P U K L L A Y W I C H A Y

Qulla mikuy wichay, puquy wichay.

Sapa llaqtakunapimi kunan killakuna Pukllay quñirin. Ichaqa, qasa patapi, urqu patapi, wayqu uraypi, qataqatapi, pampapampapi llaqtakuna kawsayninkumanhinami chay raymitaqa aparinku, manami kikinchu takikunapas, tusuykunapas, sunqunña, yuyayninña kikin kaptinpas.
Wakinmi, kachanchasqa sachata pampapi sayarachispa, chay wituy yuyay, warmi qari hapinaykukuspa muyupi tusunku. Chaypaqqa sumaq pacharisqa, yuraq hakuwan uyanku llusiykusqa, sirpintina nisqawan wallqaykusqa. Kay pampa uray llaqtakunapiqa guitara, mandulina, lawata waqayninpi takinkupas, tusunkupas.
Urqu wichay runakunañataqmi maypichus willkarana, apukunawan sunquchakuna kancha, kan chayman rinku, chaypimi huñunakuspa raymichakunku, chaymanmi allinniq kawallupi puririnku, warmiyuqchus, mana warmiyuqchus, kasqankumanhina sumaq pacharisqa, wiqawninkupi puna punchucha watarisqa, pinkulluta, tinyata waqaykachispa, yuraq wipalata maywiykuspa. Chayarquspataq, Kapillata kiwyu hina muyuylla muyunku. Kapillapas chay punchawpaq may munay kachancharisqa, tukuy niraq puna qurakunawan, tukuy niraq tikakunawan, qulla mikuykunawan wallqaykachisqa. Chaypi huñunarikuspankumi, pachamamata samincharikunku, tinkarikunku, chaymantataq aycha qaspata, wachatata, mikuykarinku, aqata upyarinku, achwanta kallpacharikuspataq sapa ayllu chinpapura tusuykunku.

Ayakuchupirí, paykunapas yachasqankumanhina, pasaqtan tusunku llaqta chawpikunapi, chansanaykukuspa, kaminaykukuspa, yuraqlla pacharisqa. Paykunaqa atipanakuypi llaqta hunta puririnku, mana saykuy, guitarra, mandulina, taqrarara, banda nisqawan, punchaw punchaw tusunku mana haykaq tukuy.

Punupirí, paykunaqa qapiru banda nisqawanñataq, Candelaria sutiyuq virgen sutinpi qachwanku, achkachachaq punchaw tusunku. Ichaqa punupis manayá uk llaqtallachu, chaypiqa qichwa, aymara runakuna kachkankuraq, ñawpa yachay yuyaywan kawsaqkuna.
Punupiqa, ñawpaqtaraqmi wasinkuta challarinku, tinkarinku, qunpurinku, chaymantataq chakraman, uywakuna michinaman puririnku, chaypi paykunawan kuchka quchurikunankupaq.

Ichaqa manami yanqa tusuyllachu, yanqa puriyllachu. Achwanpas pachamamapa mikuy quwasqanchikmanta añanchakuspami, musuq kawsay rikurimuptin, achwanraq kusi kawsaq kananpaq.
Ñawpaqpas, kunanpas, kay raymikunaqa qulla mikuykuna rikurimuptinmi, kusikuymanta, achwantaraq sumaqta puquyta tukuykunanpaq. Chaymi wakin llaqtakunapiqa kunankamapas, chay punchawkunaqa mikuykunawan rimarinakunku, qumpurispa kallpacharinku, kusirichinku, uk sipaspas kanman hina munakuywan pikapika nisqawan wichiykamunku, sirpintinawan wallqaykachimunku, chaymi mikuykunaqa achtawanraq wiñarin, puqurin, mirarin.
Uywakunatapis wakin llaqtapiqa takunku, chimpunku, qulla mikuykunawan, miski rurukunawan wallqaykachinku, ninrinpipas sumaqta tikaykachinku. Chaymi sumaqta paykunapas mikuykunahina, wiñarinku, puqurin, mirarinku ima.
Kay killakunallapitaqmi, waynakunapas, sipaskunapas, yananchakuyta qallarinku, chayraykumi Pukllay nispa sutichakun, pukllaspa, pukllaspami paykunaqa maskanakunku, riqsinakunku, tarinakukunku, chayna kuchkacharikuspankumi paykunapas mirayta qallarillankutaq.
Wakin llaqtakunapiqa kachkanraqmi Pasya, Tika pallana, warmi suway raymikuna, chaypimi munanakuy, yananchakuy qallarin. Apurimaq chiqanpi, Qutanapampas uchuy llaqtankunapi kachkanraqmi.