WILLKAKUTI, WILLKA NINA, INTI
RAYMI,
Pachamama
Mamáy, hinantinpi Apuykuna, Ñawpaykuna, machuykuna, tayta Inti, Willka nina, kay
pachapi qapaq kawsay puquchiq iñi kallpakuna, napaykusqan kankichik.
Hinallataq,
kuraqniykuna, sullkaykuna, wawqiykuna, panaykuna, hinantinpi Pachakuti
kallpachaq masiykuna, purisqanchikta, purinanchikta, may pachaman
chayananchikta yuyarispa, tukuy sunquywan marqaykamuykichik.
Yachasqanchikpashina,
tiqsi muyupi ayllumasinchikkunapas ñam hatarichkankuña, ukpaqkaman
rimariyninchik, puriyninchik, kawsayninchik chaninchakuchkan.
Arí
ñuqanchikwanñan Pachakuti, ichari ñuqanchikchu pachakuti kanchik, manañam
pitapas, imatapas suyanañachu, kunanmi imayna kayninchik, yachayninchik chila
sunquchasqa tikarichkan, chayta qawarispataqmi mana munawaqninchikkunapas,
awqaqninchikkunañataq manchaylla tuqtupakuspa pituchaykukuchkanku.
Ichaqa
manam chaywanchu ima rurananchiktapas saqirqusun, manam, astawanraqmi
kallpachakunanchik, kikuyuhina pachamamamanta hapiykukuspa mirarillasunpuni.
Chaypaqmi
allin muhuta churaykuspa sumaq kawsayta michinanchik, uywananchik, wawanchikkunaman, chawchinchikkkunaman, ayllumasinchikkunaman,
imarayku mana tiqsi muyumanpas haywarillasunchiktaqyá, chayraqmi huntasqa tarpuyninchik
kanqa, ñuqanchiktaq ñanman tukupusun.
Chayamunñam
pacha, mana qawanakuspa, mana chiqninakuspa, mana michakuspa, mana
sarunchanakuspa uk ayllulla kawsanapaq, manahinaqa ima rurasqanchikpas qullupunqam.
Llapanchikmi, sunqu, uma, maki, chaki kanchik, manam pipas ñuqan uma kani nispaqa
purinmanchu, chaynapi urmasun chayqa aswanyá amaña imatapas rurasunchu, pinqay
ñanllata puripakusun.
Yuyaychakunan
ukunchikman kutirikuspa, manam uk pachakutiqa kanñachu, kaptinpas manam
ñuqanchik yuyaywanchu, sichus mana allin puchukayman chayasunchu chayqa, may
ñakariypim kawsasun, mana sapiyuq
sachahina, qunqayllamantataq ima wayrapas chaquruwasunchik, ima puyupas pamparpariwasunchik,
chaynapim mana asnaq supihina chusaqpi tukusun. Mana allqupas kaniqniyuq, mana
llantuyuq sachahina, mana qapaqniyuq tikahina, mana riparasqa.
Kunanqa
ñuqanchikpi ñawiyuqmi tiqsi muyu kawsan, yachayninchikmanta may yarqasqaraq,
chaymi qaqay qaqa purina, amapuni yukachikuspa pantay ñanman urmanapaq. Allinta
ñawita kicharispa purisunchik, yachasuntaq piwan puriytapas, mana qipa punchaw
ñakakunapaq, amapuni ima quritaña qawaykachiwaptinchikpas upayasunchu,
ruqtuyasunchu, tata intita qawarispapuni purisunchik.
Tukukuchun
kuyapayakuykunawan kawsay, imarayku, manachu makiyuq, chakiyuq kanchik, chaychu
qasimanta imaymanata chaskispa, ñukuhina, wawalla mana wiñay atiq kawsasunchik.
Atisunmi,
ñuqanchikpunim ñuqanchik kamachiqqa kananchik, ñuqanchikpuni imaymananchik
ruraq kasunchik, mana ukkunapa kawsayninkunata munapakuspa purisun, chaymi
wakchayachawanchik, ñuqanchikpa kawsayninchikta astawanraq munakuspa,
sunqucharikuspa, yuyaychakuspa, kallpacharikuspa puririsunchik. Atisunmi, manam
wakchachu kanchik, yuyarisun, aswan qapaqmi kanchik.
Kawsayninchikmi
tukuypa munanan, chayraykum allinta kawsaspa amachananchik, manachayqa ukkunam amikusqanchik
kawsayninchikta yacharquspa kawsanqaku, ñuqanchiktaq mana imayuq qipasunchik, chayraqmi
wakchaman tukupusunchik. Chaynañam kachkan, aska runamasinchikkunañam hawa
kawsayta llunkupakuspa kawsachkanku, millapakusqanchik, usuchisqanchik
kawsayninchikwantaq ukkunaña qapaqyapuchkanku.
Kunanmi
atipay yuyaywan rimanakusqayta willarisqaykichik, ichapas purichisunman, ama
manchakusunchu imaña rikurimuptinpas, munaywanqa imapas atinallam, riki. Amataq
pitapas suyasunñachu, kunanqa waranqanpim purichkanchik, kaypi, wakpi, tukuy
niqpi, hatun ayllu, manañam wakchay wakcha purina pachañachu, chaymi
wakinninchikkunawan willarinakuspa, minkarinakuspa imatapas rurasun. Tinkuchisunmi,
tupachisunmi, atikunqan, ñanninchikqa qispinqan, chaypaqmi llapanchik maypiña
tarikuspapas ima sayay, ima niraq yachay qaytu rurasqanchikta, chuqamusunchik, chaypim
chay sapanka yachay qaytukunata tinkuchispa allwisunchik awayta qallarinapaq.
Kunanmi
ñaku qaytu yuyay tisasqayta churaykamuchkani,
1).
Hatun ayllu Qichwa wasinchikta chay wayrawan puriq intirnippi churarqusun, chay
ukupitaq rurananchikkunata, rurasqanchikkunata, imaymana kaqninchikkunata, yachayninchikkunamanta,
kawsayninchikta qipa hamuqkuna, chayraq hatarimuqkuna, chaymantapas tukuy runakuna
qawarinanpaq warkuykusunchik.
Ichaqa
sumaqta rimanaykukuspa wasinchikta rawkarqusun, ukunpi yachaysapa kuchuyuqkunata,
mana pantay sumaq qatayuqta. Ichaqa kawsayninchik ñanta qatipaspa.
2)
Astawanmi wawakunapaq imaymana yachay yanapaqkunata wakichina, Kayninchikmanta,
iñiyninchikkunamanta, yachayninchikkunamanta, chaypaqmi imaynatas wakinkuna
rurachkanku chaykunatapas qawarispa. (Historia, espiritualidad y ciencia en
pequeños cuadernillos de trabajo). Manam qillqallatachu rurana, aswan
huntapasun munay rikuchikuqkunawan, uyarinapaq willakuykunawan, imakunan
llaqtachikpi kachkan chaykunamanta rimanakuykunatapas churaykullasuntaq.
3)
Qallarisunña wayrawasikunaman, qawanawasikunaman yaykuyta chaypi imaymananchikmanta
rimaykamusunchik, rikuchiykamusunchik. Ichaqa mana sapallanchikchu, llaqtanchikkunamanta
machunchikkunawan rimanmusunchik. Amaña imatapas paqarinpaqqa saqisunchu,
kunanmi pachanchik.
Tukuy
sunquywan,
Willkaruna
