KAWSAYKUTIKAWSAY: junio 2012

RUNA KAY

NAPAYUKUYKICHIK

Hinantinpi Qichwa masiykuna, kay chusaqlla puriq intirnit nisqata mañarikuspaymi, kunanmantapacha qamkunawan kuchka rimaykanakuspa tiqsimuyuntinman chayarqusun. Kaypiqa Qichwa kawsayninchikta, astawanraq kallpancharisun. Kusi puywa, chuya yuyay wayralla ñancharikuspa. Machunchikunapa, kuraqninchikkunapa yachayninwan kallpachaykukuspa, Apunchikkuna, Pachamamanchik munanqam qalilla purinanchikta.

Qichwa kawsayninchikrayku, maypipas, qaynapas, kunanpas, haykaqpas.

1: Qullqiyuqña kaspapas amapuni wasiykiman chayana ñanta chinkachinkichu.

2: Munaywanqa imapas atinallami, wañuypas mana wañuy.

3: Manami yanqa utirayanachu, atuqmi llallirquwasunman.

4: Ama pitapas waqachinkichu, wiqinman chayaspataq kuyay puriwaq.

CHULLPI HARAWI

Paray wichay lluqllapa apamusqan rumi,

ñan patapi mana rumichay atina,

purikuqkuna mitkachiq rumi.

Sapa paraptin sunquyki muyuchiq,

Mana munaptiykipas chakiyki kallkayachiq,

Qamtaqsi mayu kanki, ñuqataq tuytuq rumi kasaq:

Maymanchá apawanki,

chaymanchá qatisqayki,

Ichari maypichá saqiwanki,

chaypichari suyasqayki.

sábado, 23 de junio de 2012

TAYTA INTI

Kunanraqchu wallu runakuna yuyarisunki,

Kayllaraqchu umamuyukuna rikcharichkan,

Wañuypachapi tarikuspa, qaqapaylla qaqapaspa,

Maypitaq purirqanku atiyniyuq tukurkuspa,

Chusaq iñiyninkupi llantuykukuspa,

Pantasqa waylluyninkupi muspaspa,

Chinkachinkay manaña sapin riqsikuq.

Kaypim kachkayku wawaykikunaqa,

punchaw punchaw qampi kawsaq,

Mana pantay munayniyki chaninchaq,

Unanchasqayki kawsay kanchaq,

Suti riqsilla Inkakunapa chawchin,

Matiy matiy chuya kawsay qatiq,

Chila rumi nunayuq mana urmaq.

Chayamunñam Pachakuti, kutimunñan yuyayninchik,

Kaypiñam tarikunchik, tipisqa illawata wata watarispa,

sutinchasqa quri qaytuta chutachutarispa,

qapaq kawsayta qispichispa suñaq,

Hamuychik, aypamuychik, ukllam atipasun,

Manaña pi waqra sinchi awqapa qutunan,

Amaña qaqchasqa wawahina kumuy kumu,

Tayta intipa ñan wachirisqanta qimisun.

Qayllaykamuy taytay,

Muyuylla muyuykamuy,

Pawaylla pawaykamuy,

Sunquchallayman,

Yuyaychallayman,

Wiñay kawsay,

MI, Inti Raymi 2012