WILLKAKUTINTI

WILLKAKUTI, WILLKA NINA, INTI RAYMI,

Pachamama Mamáy, hinantinpi Apuykuna, Ñawpaykuna, machuykuna, tayta Inti, Willka nina, kay pachapi qapaq kawsay puquchiq iñi kallpakuna, napaykusqan kankichik.

Hinallataq, kuraqniykuna, sullkaykuna, wawqiykuna, panaykuna, hinantinpi Pachakuti kallpachaq masiykuna, purisqanchikta, purinanchikta, may pachaman chayananchikta yuyarispa, tukuy sunquywan marqaykamuykichik.

Yachasqanchikpashina, tiqsi muyupi ayllumasinchikkunapas ñam hatarichkankuña, ukpaqkaman rimariyninchik, puriyninchik, kawsayninchik chaninchakuchkan.

Arí ñuqanchikwanñan Pachakuti, ichari ñuqanchikchu pachakuti kanchik, manañam pitapas, imatapas suyanañachu, kunanmi imayna kayninchik, yachayninchik chila sunquchasqa tikarichkan, chayta qawarispataqmi mana munawaqninchikkunapas, awqaqninchikkunañataq manchaylla tuqtupakuspa pituchaykukuchkanku.

Ichaqa manam chaywanchu ima rurananchiktapas saqirqusun, manam, astawanraqmi kallpachakunanchik, kikuyuhina pachamamamanta hapiykukuspa mirarillasunpuni.

Chaypaqmi allin muhuta churaykuspa sumaq kawsayta michinanchik, uywananchik,  wawanchikkunaman, chawchinchikkkunaman, ayllumasinchikkunaman, imarayku mana tiqsi muyumanpas haywarillasunchiktaqyá, chayraqmi huntasqa tarpuyninchik kanqa, ñuqanchiktaq ñanman tukupusun.

Chayamunñam pacha, mana qawanakuspa, mana chiqninakuspa, mana michakuspa, mana sarunchanakuspa uk ayllulla kawsanapaq, manahinaqa ima rurasqanchikpas qullupunqam. Llapanchikmi, sunqu, uma, maki, chaki kanchik, manam pipas ñuqan uma kani nispaqa purinmanchu, chaynapi urmasun chayqa aswanyá amaña imatapas rurasunchu, pinqay ñanllata puripakusun.

Yuyaychakunan ukunchikman kutirikuspa, manam uk pachakutiqa kanñachu, kaptinpas manam ñuqanchik yuyaywanchu, sichus mana allin puchukayman chayasunchu chayqa, may ñakariypim kawsasun,  mana sapiyuq sachahina, qunqayllamantataq ima wayrapas chaquruwasunchik, ima puyupas pamparpariwasunchik, chaynapim mana asnaq supihina chusaqpi tukusun. Mana allqupas kaniqniyuq, mana llantuyuq sachahina, mana qapaqniyuq tikahina, mana riparasqa.

Kunanqa ñuqanchikpi ñawiyuqmi tiqsi muyu kawsan, yachayninchikmanta may yarqasqaraq, chaymi qaqay qaqa purina, amapuni yukachikuspa pantay ñanman urmanapaq. Allinta ñawita kicharispa purisunchik, yachasuntaq piwan puriytapas, mana qipa punchaw ñakakunapaq, amapuni ima quritaña qawaykachiwaptinchikpas upayasunchu, ruqtuyasunchu, tata intita qawarispapuni purisunchik.

Tukukuchun kuyapayakuykunawan kawsay, imarayku, manachu makiyuq, chakiyuq kanchik, chaychu qasimanta imaymanata chaskispa, ñukuhina, wawalla mana wiñay atiq kawsasunchik.

Atisunmi, ñuqanchikpunim ñuqanchik kamachiqqa kananchik, ñuqanchikpuni imaymananchik ruraq kasunchik, mana ukkunapa kawsayninkunata munapakuspa purisun, chaymi wakchayachawanchik, ñuqanchikpa kawsayninchikta astawanraq munakuspa, sunqucharikuspa, yuyaychakuspa, kallpacharikuspa puririsunchik. Atisunmi, manam wakchachu kanchik, yuyarisun, aswan qapaqmi kanchik.

Kawsayninchikmi tukuypa munanan, chayraykum allinta kawsaspa amachananchik, manachayqa ukkunam amikusqanchik kawsayninchikta yacharquspa kawsanqaku, ñuqanchiktaq mana imayuq qipasunchik, chayraqmi wakchaman tukupusunchik. Chaynañam kachkan, aska runamasinchikkunañam hawa kawsayta llunkupakuspa kawsachkanku, millapakusqanchik, usuchisqanchik kawsayninchikwantaq ukkunaña qapaqyapuchkanku.

Kunanmi atipay yuyaywan rimanakusqayta willarisqaykichik, ichapas purichisunman, ama manchakusunchu imaña rikurimuptinpas, munaywanqa imapas atinallam, riki. Amataq pitapas suyasunñachu, kunanqa waranqanpim purichkanchik, kaypi, wakpi, tukuy niqpi, hatun ayllu, manañam wakchay wakcha purina pachañachu, chaymi wakinninchikkunawan willarinakuspa, minkarinakuspa imatapas rurasun. Tinkuchisunmi, tupachisunmi, atikunqan, ñanninchikqa qispinqan, chaypaqmi llapanchik maypiña tarikuspapas ima sayay, ima niraq yachay qaytu rurasqanchikta, chuqamusunchik, chaypim chay sapanka yachay qaytukunata tinkuchispa allwisunchik awayta qallarinapaq.

Kunanmi ñaku qaytu yuyay tisasqayta churaykamuchkani,

1). Hatun ayllu Qichwa wasinchikta chay wayrawan puriq intirnippi churarqusun, chay ukupitaq rurananchikkunata, rurasqanchikkunata, imaymana kaqninchikkunata, yachayninchikkunamanta, kawsayninchikta qipa hamuqkuna, chayraq hatarimuqkuna, chaymantapas tukuy runakuna qawarinanpaq warkuykusunchik.

Ichaqa sumaqta rimanaykukuspa wasinchikta rawkarqusun, ukunpi yachaysapa kuchuyuqkunata, mana pantay sumaq qatayuqta. Ichaqa kawsayninchik ñanta qatipaspa.

2) Astawanmi wawakunapaq imaymana yachay yanapaqkunata wakichina, Kayninchikmanta, iñiyninchikkunamanta, yachayninchikkunamanta, chaypaqmi imaynatas wakinkuna rurachkanku chaykunatapas qawarispa. (Historia, espiritualidad y ciencia en pequeños cuadernillos de trabajo). Manam qillqallatachu rurana, aswan huntapasun munay rikuchikuqkunawan, uyarinapaq willakuykunawan, imakunan llaqtachikpi kachkan chaykunamanta rimanakuykunatapas churaykullasuntaq.

3) Qallarisunña wayrawasikunaman, qawanawasikunaman yaykuyta chaypi imaymananchikmanta rimaykamusunchik, rikuchiykamusunchik. Ichaqa mana sapallanchikchu, llaqtanchikkunamanta machunchikkunawan rimanmusunchik. Amaña imatapas paqarinpaqqa saqisunchu, kunanmi pachanchik.

Tukuy sunquywan,

Willkaruna